از بازی لیام نیسون خوشم میاد و همینم بود که وسوسه‌ام کرد با وجود امتیاز نسبتا کم فیلم کیفر، به سراغش برم و تماشاش کنم. کاربرای گوگل بهش 57 درصد پسند دادن و امتیازش توی سایت IMDb در حال حاضر 5.3 هست.
کیفر فیلم خوش‌ساختی به لحاظ بصری به حساب میاد، یعنی فیلم برداری و کارگردانی و بازی شخصیتا جالبه ولی به لحاظ داستانی، شاید بشه گفت که یه سری طعنه‌های کلیشه و ساده رو نسبت به طمع آدما نسبت به پول و قدرت و ضعف سیستم میزنه.
اتفاقات داستان، حول محور یه ماشین میگرده که توش یه بمب رو جاسازی کردن و یه پدر خونواده که قصد داره بچه‌ها و خودش رو نجات بده.

فکر میکنم یکی از دلایل سرخوردگی بیننده‌هاش اینه که ژانر اصلی این فیلمو زدن اکشن ولی خب واقعا درگیری خاصی صورت نمیگیره، هرچند که پر از لحظات دلهره‌آور و نفسگیره. تصور خیلیا از کار اکشن اینه که دو نفر با هم دعوا کنن و خونشون ریخته شه که خب این فیلم، ربطی به این مدل درگیری‌ها نداره. آدما به خاطر منفجر شدن بمب میمیرن نه به خاطر دعوا و درگیری فیزیکی.

اینکه از فیلم کیفر خوشتون بیاد، میشه گفت که احتمالش 50 50 هست؛ امتیازی که از سایتای شناخته شده هم گرفته همگی حول همین درصد هستن. من به همچین فیلمی میگم یکبار مصرف تر و تمیز؛ یعنی میدونی این یه فیلم جاودانه نیست یا قرار نیست زیاد تو فکر ببرت و دیالوگ‌های عمیق و خاصی نداره ولی همینشم ممکنه برات جالب باشه و برای وقتی که بیشتر دوست داری سرگرم شی و حوصله‌ی پیچیدگی نداری، یه محتوای ساده و خوب داره.

شاید عجیب باشه ولی بعضیا برای این فیلم، شروع کردن به طراحی یه سری تئوری؛ مثلا بازی لیام خیلی خوبه ولی چون سرمایه دارای هالیوود باهاش چپن یا فلان سایتا رو لیبرالا دارن کنترل میکنن، پس قرار نیست که منتقدا هم رای خوبی به این فیلم بدن.
الان دیگه زمان قدیم نیست که منتقدا فقط یه عده افراد وابسته به سیستم باشن و بابت حرفایی که میزنن حقوق بگیرن و بقیه هم دستشون به رسانه نرسه که نظر خودشون رو منتشر کنن. الان خودتون هم می‌تونید یه اکانت توی سایت IMDb بسازید و نقد بنویسید و روی نتیجه‌ی بازخوردای فیلم، تاثیر بذارید. مردم که همه شون بابت دیدن و نقد کردن فیلما پول نمی‌گیرن. بازخوردای فیلم کیفر، همه جا تقریبا توی یه سطح بوده و اختلاف نظر زیادی بین سایتای نقد فیلم هم در موردش نبوده.
منم کارای لیام رو دوست دارم ولی خیلی از فیلم بازا، حساسیت زیادی روی خط داستانی دارن و بیشتر از فردی که صرفا محض سرگرمی و هر از گاهی سراغ فیلم و سریال میاد، طالب خوراک خوب هستن. چیزی مثل کیفر، نبوغ بخصوصی در طراحی داستان نداره و این روزا شما می‌تونید به راحتی نمونه‌های خیلی بهتر و دیدنی‌تری که نقاط عطف داستان‌شون مثل این کاره، پیدا کنید و ببینید. حالا چه در دنیای فیلم و چه بین سریالا.

هشدار: ادامه‌ی این مطلب می‌تونه پایان فیلمو لو بده.

تو ذوق زننده‌ترین بخش داستان، نحوه‌ی طراحی و ظهور شخصیت منفیه که به شدت غیر کاریزماتیکه. فکر کن کل فیلمو نشستی و به حرفای یه دزد عجیب و غریب گوش میدی که می‌خواد بقیه رو رسوا کنه و کلی از دنیای تکنولوژی و ارتباطات سر در میاره و به جامعه و ایدئولوژی‌های مختلفی انتقاد داره؛ بعد وقتی که نقابشو برمیداره، با یه پیرمرد کسل کننده و طمعکار رو به رو میشی که ادعا میکنه حاضره خودش و رفیقشو منفجر کنه، در حالی که به خاطر یه مشت پول، یه شهرو ناامن کرده و چند نفرو فرستاده هوا. یعنی دیگه از این بهتر نمیشد ابهت یه دزد مدرنو خراب کرد.
خیلی از اتهاماتی که به رفیقش زد هم منطقی نبود. اتفاقا نقش اول این فیلم، شخصیت خیلی خوبی داره و حتی حاضر نشد به همکار و رفیق قدیمیش به خاطر نجات خودش و خونواده‌اش شلیک کنه. بعد این همکارش راست راست نشسته جلوش و میگه که تو هم یه آدم خودخواهی مثل منی و وضعیت زندگیتم نشونه‌ی این ذات خودخواهته.
استفاده از دارک وب و رمز ارزا برای مدیریت کارای غیر قانونی و به ثمر نشوندن‌شون، یه سوژه‌ای هست که فکر کنم حالا حالا‌ها قراره سوژه‌ی داغ نویسنده‌ها و فیلم سازا قرار بگیره. جذابیتش به اینه که این دست ساخته‌های جدید، فرم دنیای ما رو به سرعت دارن عوض میکنن و سیستم قضایی، هرچقدرم که به دنبال اجرای عدالت باشه، خیلی جاها جلوی قدرت این دست ساخته‌های جدید کم میاره و نمی‌تونه به راحتی با پیچیدگی‌شون رو به رو بشه.

حالا هر چقدرم آدما بیان و از خوبی چیزی مثل بیت کوین و رمز ارزا صحبت کنن، غیر قابل انکاره که چقدر این دست ساخته‌ی جدید، راه رو برای افراد نابهنجار و خلافکار باز کرده. ادعا می‌کنیم که اومدیم یه چیزی رو درست کردیم و اعتبار بخشیدیم که قراره کمک کنه تا دست قدرتای فاسد از زندگی و استقلال مردم کوتاه بشه؛ ولی از دور هم که بهش نگاه کنی، صرفا یه روش خیلی خوب برای پولشویی و انجام کارای خلافه.
هیچ قانونی نیست که این دست ساخته‌ها صرفا توسط آدم خوبا یا آدمای بی‌خطر مورد استفاده قرار بگیرن. ما صرفا با استفاده از این دست ساخته‌ها، بهشون اعتبار و قدرت بیشتری می‌بخشیم. تک تک افراد قدرتمند جامعه که امید داشتیم با اعتبار بخشیدن به همچین دست ساخته‌هایی از دستشون خلاص شیم هم می‌تونن از چیزی مثل رمز ارز یا کارای غیر قانونی‌ای که داره توی دارک وب صورت می‌گیره استفاده کنن و اتفاقا همین افراد، به سبب ثروت و قدرت زیادی که دارن، می‌تونن بیشتر از ما هم بهره ببرن و از همچین ایده‌های جدیدی، علیه خودمون استفاده کنن.

جمع‌بندی
این فیلم، فقط یه گوشه‌ی کوچیک از سایه‌ی سنگین این دست ساخته‌های جدید رو نشون میده. شما نمی‌تونید با مصنوعات، عشق واقعی رو درست کنید؛ علم به هیچ عنوان یه موضوع مطلقا مثبت و کارساز نیست. علم می‌تونه در صورت بی‌مسئولیتی و استفاده‌ی اشتباه، همه‌ی ما رو بکشه و جوامع‌مون رو به فساد بکشونه؛ چه بسا که تا امروز هم زندگی خیلیا رو تباه کرده.